Frax Finance Nedir?
Stablecoin'ler DeFi'da oldukça önemli role sahiptirler. Piyasa çöküş zamanlarında yatırımcılar için güvenli bir liman görevi görürlerken, daha değişken kripto para birimlerinin alım satımına karşı bir referans sağlarlar.
En güvenli stablecoin'ler, genellikle fiat veya kripto para birimi ile tam olarak desteklenir. Ancak bu, ölçeklenebilirliği sınırlayan merkezi bir ihraççıya (fiat desteği için) güven gereksinimi veya aşırı teminatlandırma (geçici kripto desteği için) gibi sorunları beraberinde getirir.
Alternatif olarak, stablecoin'ler, destek yerine akıllı kontratlar yoluyla algoritmik stabilizasyona güvenebilir. Bu genellikle, değer hedef fiyatı aştığında kullanıcıları (uygun) bir oranda yeni coin’ler basmaya teşvik ederek elde edilir. Toplam coin arzında ortaya çıkan artış, fiyatı hedefle dengeler. Aynı süreç, fiyat sabitin altına düştüğünde kullanıcıların coin’leri yakması ile tersine çalışır. Yüksek düzeyde ölçeklenebilir olmakla birlikte, algoritmik stablecoin'lerin başarısız olma geçmişi vardır, bu sebeple genellikle deneysel ve oldukça riskli olarak görülürler.
Frax Finance, dolara sabitlenmiş stablecoin’leri olan FRAX'ı dengelemek için bu iki yöntemin bir kombinasyonuna güveniyor. Model, DeFi'ın merkeziyetsizlik ve güven gerektirmeme ilkelerine sadık kalarak ölçeklenebilirliği ve istikrarı teşvik etmeyi amaçlıyor.
FRAX tokenları, mevcut Teminat Oranı (CR) tarafından belirlenen oran ile Frax yönetişim tokenı FXS tarafından kısmen desteklenir. Örneğin, 0,9'luk bir CR'de, her FRAX tokenı 0,10 $ değerinde FXS tokenı ve 0,90 $’lık diğer kripto teminatıyla desteklenir.
Başlangıçta, FXS dışı teminat, bir başka dolara sabitlenmiş stablecoin olan USDC ile sınırlıydı. Bununla birlikte, Frax büyüdükçe, özerk olan ve çeşitli teminat türleri içeren AMO'ları, verim üreten akıllı kontratlar olan destek olarak ekledi.
FRAX'ı tam olarak 1,00 $ oranında tutmak için Frax, kullanıcıların FXS ve mevcut CR tarafından belirlenen diğer varlıkların payını yatırdığı veya aldığı, yukarıda açıklanan basma/yakma arbitrajı sistemini kullanır.
Teminat Oranı, FRAX talebine göre değişir ve her saat %0,25'lik artışlarla hareket eder. Bu, daha yüksek talep dönemlerinde daha düşük Teminat Oranı ile sonuçlanır, bunun tersi de geçerlidir - kullanıcıların, FRAX sabit fiyatın altında işlem gördüğünde daha yüksek teminatın güvenliğine ve genişleme dönemlerinde protokolün algoritmik desteğine daha fazla güvendiği gerçeğini yansıtır.
Kurucu Sam Kazemian'ın dediği gibi: 'Bu basit konsept, protokolün piyasaya "desteksiz olma durumunun sorun olmaması için ne kadar para arzınız var?" diye sormasını sağlar.
FRAX, Dinamik Teminatlandırma
Frax ayrıca, FRAX ile aynı temel mekanizmalara sahip olan ancak ABD doları yerine ABD Tüketici Fiyat Endeksi'ne sabitlenen başka bir token olan FPI üretir. İki stablecoin'e ek olarak, daha geniş Frax ekosistemi bir borç verme protokolü (Fraxlend), bir AMM (Fraxswap) ve bir likit ETH staking hizmeti (frxETH) içerir.
FRAX'i teminat altına almanın yanı sıra, FXS veFXS olarak stake edilebilir ve kullanıcıya yönetişim tekliflerinde oy kullanma hakkı verir. veFXS sahipleri ayrıca artırılmış getiriler ve protokol ücretlerinden bir pay alır (basma/yakma ücretleri, FraxSwap ve FraxLend ücretleri ve AMO fazlalarından elde edilir).
Stake DAO'nun FXS Liquid Locker'ı, mevduat sahiplerinin tokenlarını kilitlemelerine gerek kalmadan veFXS'den maksimum faydayı elde etmelerini sağlar.