Geleneksel ekonomide, merkez bankaları bir para biriminin para politikasından sorumludur. Çoğu durumda, oldukça istikrarlı, yerleşik bir para birimi ile çalışma eğilimindedirler ve ekonomi içinde sürdürülebilir büyümeyi teşvik etmeye çalışırlar. Bu teşvik para arzının yönetilmesiyle yapılır; para basarak arza katkıda bulunmak, harcamaları teşvik etmek için faiz oranlarını düşürmek, enflasyonu kontrol etmek için oranları yükseltmek vb.
Ancak kripto para dünyasında kendi tokenını piyasaya süren her proje, oluşturacağı para birimi için kendi para politikasına karar vermek durumunda kalıyor. Genellikle bir token lansmanından önce ana hatları çizilen ve zaman içinde ayarlanan bu süreç, tokenomik olarak bilinir.
Tokenomik, bir tokenın dağıtımını ve emisyonunu, bunların gelecekte token fiyatını nasıl etkileyeceğini ve modelde daha sonraki bir tarihte nasıl değişikliklerin uygulanabileceğini dikkate almalıdır.
Bir tokenın piyasaya sürülmesi için, ICO’lar gibi bağış toplama modellerinden, tokenları doğrudan, örneğin likidite sağlayarak, platformu faydalı bir şekilde kullanan kullanıcıların cüzdanlarına airdrop yapmaya kadar birçok dağıtım modeli vardır. Buna ek olarak, bazı tokenlar muhtemelen yeni tokenın diğer ortak varlıklarla alınıp satılabilmesini sağlamak için likidite havuzları oluşturmak amacıyla kullanılacak ve bazı tokenlar da muhtemelen ekip üyeleri ve uygunsa projenin erken finansal destekçileri için ayrılacaktır.
Zaman içinde yeni tokenların emisyonu, birçok faktöre ve ayrıca dikkate alınan token tipine bağlıdır. Örneğin, ETH gibi blok zincirine özgü bir token, ağı güvence altına almak için ödül olarak her bloğun üretilmesiyle çıkarılırken, belirli bir projenin SDT gibi yerel tokenı her yeni blokta basılır ve teşvik olarak veya kullanıcılar için ödül olarak kullanılabilir.
Bazı kripto para birimlerinin belirlenmiş bir toplam arzı vardır. Örneğin Bitcoin söz konusu olduğunda, bu, hiçbir zaman 21 milyondan fazla coinin çıkarılmayacağı ve her dört yılda bir üretim oranının yarıya ineceği anlamına gelir. Ancak diğer coinler enflasyonisttir ve süresiz olarak aynı oranda üretilmeye devam edecektir.
Bazı durumlarda, coinler yok edilebilir veya “yakılabilir”; bu durum, Ethereum ağında işlem yaparken gas ücreti olarak ödenen ETH’nin bir kısmına olan şeydir. Bu işlem ağdaki faaliyetle orantılı olarak arzı kontrol etmenin yeni bir yoludur.
